Gazze : Birleşmiş Milletler görüşüyor, İsrail bombalamaya devam ediyor

Birleşmiş Milletler (BM), 25 Mart Pazartesi günü Gazze’de ateşkes çağrısında bulunan bir kararı kabul etti. Buna göre, « Ramazan ayı boyunca derhal ateşkes » yapılması, « kalıcı bir ateşkes » sağlanması, « tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması » isteniyordu ve insani yardımın önündeki bütün engellerin kaldırılması çağrısında bulunuluyordu. Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) çekimser kalması, bu metnin kabul edilmesini sağla-dı. Bu, diplomatik müzakerelerin ve ABD’nin İsrail üzerindeki baskısındaki değişimin sonucunda oldu. BM’in Güvenlik Konseyi’ne sunulan önceki üç ateşkes çağrısını veto eden ABD, 22 Mart’ta, açıkça ateşkes çağrısı yapmadan, ateşkesin « gerektiğini » savunan bir karar tasarısı önerdi. Bu defa da, Çin ve Rusya metni ikiyüzlü bularak veto etti. ABD daha sonra, 25 Mart’ta nihayet oylamada çekimser kalarak, beşinci karar tasarısının kabul edilmesini sağladı.

Ancak aynı zamanda, BM Büyükelçisi, kararın İsrail için bağlayıcı olmadığının ve « ateşkesin ancak son rehine de iade edildikten sonra başlayabileceğinin » altını çizdi. Aslında, 26 Mart salı günü İsrail’in askeri operasyonları devam ediyordu. Bu operasyonlar sırasında Gazze’de, Mısır sınırındaki Refah’a düzenlenen hava saldırılarında ölen 13 kişi de dahil olmak üzere, 70 kişi öldü.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, aynı anda, ABD hükümeti, Pentagon ve CIA’dan çeşitli yetkililer tarafından kabul ediliyordu. ABD’nin Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby’nin de belirttiği gibi, ABD’nin silah sevkiyatı ne olursa osun devam edecekti. ABD, Gazze’deki savaşın başlamasından beş ay sonra, emperyalist düzenin sadık polisi olan bir devlete verdiği desteği geri çekmeden, İsrail Başbakanı Netanyahu’ya baskı yapmak istiyor.

Netanyahu ise BM’nin bu kararını görmezden gelmeye kararlı bir biçimde, 1,5 milyon Filistinlinin hayatta kalmaya çalıştığı Refah’a yönelik büyük bir kara operasyonu yapma tehdidinde bulunmaya devam ediyor. Maliye Bakanı ve İsrail aşırı sağının önde gelen bir üyesi olan Bezalel Smotrich, 1993’ten beri çok önemli olan, 800 hektarlık Batı Şeria’daki Filistin toprağının ilhak edildiğini açıkladı. Bu açıklama, ABD Dışişleri Bakanı Blinken’in ateşkes için baskı yapmak üzere Kudüs’te bulunduğu sırada yapıldı. Gazze’deki savaşa paralel olarak, Netanyahu ve geldiği Amerikan açıklamalarına rağmen, son aylarda Batı Şeria’daki Filistin halkına yönelik terör saldırıları, cinayetler ve toprak gaspları katla-narak arttı.

Dolayısıyla 2,4 milyon Gazzeli, uzun bir süre daha, bombardımanlara, kara ope-rasyonlarına ve elektrik, su, ilaç ve gıda yokluğuna maruz kalacak gibi görünüyor. Bölge devletleri ve ABD arasında sürdürülen az çok gizli müzakereler devam edecek, çünkü ABD siyasi bir çözümün bir benzerini önerebilmek için İsrail ile daha az suç ortağı görünmek istiyor. Ancak sonuç ne olursa olsun, Amerikalı yöneticilerin, İsrailli yöneticileri, Filistinlilerin haklarını tanımaya zorlaması söz konusu olamaz.

Öte yandan, Amerika Birleşik Devletleri, Mısır ve Katar arasında, kıtlığın eşiğindeki Gazze’de ateşkes sağlanması amacıyla geçtiğimiz hafta sonu (6 - 7 Nisan), Kahire’de yeni görüşmeler yapılması planlanıyor. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan ABD’li bir üst düzey yetkili, 5 Nisan 2024’de yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Joe Biden’ın « Cumhurbaşkanı ve Katar Emiri’ne mektup yazarak görüşmelerin gidişatı hakkında bilgi verdiğini ve Hamas’tan bir anlaşmayı kabul etme ve buna saygı gösterme taahhüdü almalarını istediğini » söyledi.

Hamas da görüşmelere bir heyetle katılacağını açıkladı ve birçok ABD medyasına göre de, CIA Başkanı Bill Burns’ün de bu görüşmelere katıması gerekiyor.

Bu arada geçtiğimiz cumartesi gecesi Han Yunus’ta 47 yaşında İsrailli bir rehinenin cesedi bulundu. İsrail ordusuna göre rehine esir tutulduğu sırada öldürülmüştü. Bu olayın İsrail’le yapılan görüşmelerde olumsuz bir etkide bulunacağı da açık.

Tsahal (Tsahal İsrail Devleti’nin ordusu), 7 Nisan Pazar günü Gazze Şeridi’nde yeralan İsrail bombardımanlarıyla harap olmuş bir Filistin kasabası olan Han Yunus’u ve bölgeyi terk ettiğini duyurdu Bir askeri yetkili basına yaptığı açıklamada « Bugün, 7 Nisan pazar günü, İsrail ordusunun 98. komando tümeni Han Yunus’daki görevini tamamladı. Tümen gelecekteki operasyonlara hazırlanmak üzere [...] Gazze Han Yunus’taki Hamas tugaylarını dağıttı ve binlerce üyesini öldürdü. Orada yapmamız ereken her şeyi yaptık » diye de ekledi.
Han Yunus, kasabası aylardır aralıksız hava saldırılarına ve Hamas güçleri ile İsrail ordusu arasında yoğun çatışmalara sahne oluyor. Kasabanın on binlerce sakini Mısır sınırındaki Refah’a kaçmıştı. İsrail gazetesi Haaretz’in bir askeri kaynaktan aktardığına göre bu Filistinliler artık evlerine dönebilecekler. Tabii onca bombardımandan sonra evlerini bıraktıkları yerlerde bulabilirlerse... Pazar günü bir Fransız haber ajansı fotoğrafçısı düzinelerce insanın Refah’tan Han Yunus yönüne doğru yaya, araba ya da eşek arabalarıyla yola çıktığını görüntüledi. Şimdi artık, birçok yabancı başkentteki yöneticilerin dikkati İsrail’in 1,5 milyondan fazla Gazzelinin sığındığı İsrail’in buraya bir kara harekâtı başatmaya kararlı olduğunu söylediği Refah’a odaklanmış bulunuyor.

(07.04.2024)