Ana sayfa > Arşiv > Arşiv 2012 > Sınıf Mücadelesi Sayı : 170 - 3 Ağustos 2012 > Tanıtım… Tanıtım… Tanıtım…
“Kadın-erkek eşitliği istiyoruz”
İngiliz yönetmen Nigel Cole’un filmi “Kadının Fendi” 55 bin erkek çalışanı bulunan Dagenham’daki (İngiltere) bir Ford fabrikasında, ilk kez grev yapan 187 kadın işçinin grevini anlatıyor. Filmde anlatılan grev, gerçek bir olaydan uyarlama.
Kadın işçilerin talepleri, vasıflı işçi sayılmak ve fazla mesailerin kaldırılmasıydı.
Kadın işçiler, bu telepleri için bir günlük iş bırakır. Ertesi gün Ford yönetimi, işçilerin bu eylemine yanıt olarak tüm kadın işçilere, tehdit dolu ve aşağılayıcı bir bildiri dağıtır. Soluğu sendikacıların odasında alan kadın işçiler, sendika bürokratları tarafından da ciddiye alınmadıklarını görünce taleplerini genişletirler: “Cinsiyet eşitliği; erkeklerle eşit ücret istiyoruz.”
Kadınlar, geri adım atmaz, grevin etkisi ülke çapında yayılır. Kadınlar, hem kendi aralarında oluşan sorunları çözer hem de dışarıdan gelen her türlü baskıya direnir. Ford yönetimi işçilerin taleplerini kabul etmek zorunda kalır ve grev başarıyla sonuçlanır. Ardından 1970 yılında, İngiltere’de “Eşit ücret kanunu” çıkartılır.
Kadınlar, grev boyunca sadece Ford yönetimiyle değil sendika bürokratlarıyla, eşleriyle ve en önemlisi “kadınların erkeklerle eşit ücret alamayacağını” savunan toplumsal gerici ön yargılarla savaşırlar. Hem kişisel, hem cinsiyet hem de sınıfsal yönlerden mücadele verirler.
Filmde, bu kanunun çıkmasını, her ne kadar, yalnızca Dagenham’da çalışan kadın işçilerin grevinin sonucuymuş gibi gösterse de aslında grevin kendisi, 1960’lı ve 1970’li yıllarda, Avrupa’da yükselen kadın hareketlerinin bir sonucuydu.
Çünkü o dönemde, tüm Avrupa’da kadın hareketleri yükseliş evresindeydi. Bu dönem, kiliseyi de arkasına alan Avrupalı hükümetlerin, kürtaj başta olmak üzere, kadın haklarını budamaya çalıştığı, ücret konusunda kadın işçilere taviz vermek istemediği (kadınların erkeklerden daha az ücret alması çok yaygındı ve ne yazık ki aksine yasalara rağmen bugün de çok yaygın) bir dönemdi.
Filmdeki grev her ne kadar ülkedeki diğer kadın hareketleriyle bağlantısı kurulmadan anlatılsa da, büyük kapitalist şirketlerle hükümetler arasındaki dostluğu anlatması bakımından da çok önemli.
Örneğin grevin başarılı olması karşısında Ford patronu, “biz İşçi Partisi’ni, sendikaları ve işçileri kontrol edebilsin diye oraya getirdik, neden görevlerini yapmıyorlar?” şeklindeki veryansın etmesi, büyük kapitalist şirketlerle hükümetler arasındaki yakın ilişkiyi gözler önüne seriyor.
Filmin baş karakteri ve grevin lideri Rita’nın sözleri, kadınların konumunu çok güzel özetliyor: “Biz kadınlar, siz erkeklerden, bize destek vermenizi istemiyoruz. Bizimle birlikte mücadele etmenizi istiyoruz. Çünkü bizler kadınıyla, erkeğiyle işçi sınıfıyız.”
