Seçimler ve kitle eylemleri
22 Mayıs’taki seçimde hükümetteki Sosyalist Parti önemli oranda oy kaybetti ve sağcı Halk Partisi (PP) kazandı.
Beklendiği gibi PSOE (Sosyalist Parti) belediye ve yerel seçimlerde bir buçuk milyondan fazla oy (yüzde 10) kaybetti. Böylece uyguladığı işçi düşmanı siyasetinin bedelini ödüyor. Emekçiler sosyalist partinin kriz nedeniyle aldığı kemer sıkma kararlarını nasıl onaylayabilirdi ki? İktidardaki PSOE, tıpkı diğer hükümet partileri gibi kapitalistlerin çıkarlarını savundu. Alınan bütün kararlar, krizin yükünü emekçilere ödetmek için uygulandı. Örneğin son 4 yıl içerisinde işsizlik yüzde 8’den yüzde 21’e tırmandı, her iki gençten biri işsiz! İşte böyle bu ortamda “yeter artık” temelinde, yoğun olarak gençlerin katıldığı, bir protesto hareketi gelişti.
15 Mayıs’ta başlayan protesto hareketi 15-M (Mayıs 15), 150’den fazla kente yayıldı. Özellikle gençler, şehir merkezlerine çadırlar kurarak protesto eylemleri gerçekleştirdiler. Eylemciler iki büyük parti olan PSOE ve PP’ye isteklerini duyurmayı amaçlıyorlar. “Hemen gerçek demokrasi” şiarıyla seslerini duyurdular. Bu şiar çok soyut. Eylemciler, toplumdaki adaletsizlikleri ve eşitsizlikleri teşhir edip, büyüyen işsizlik ve yoksulluğa dikkat çekiyorlar. 22 Mayıs seçim günü de işgallerini devam ettirip, eylemlerini bir hafta daha sürdüreceklerini açıkladılar.
Eylemlerin en yoğun olduğu yer Madrid’deki merkezi meydan oldu. Özellikle çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu binlerce kişi, siyasi ortamın, yaşam şartlarının kötüye gittiği, işsizliğin, yoksulluğun arttığı ve özellikle işçi sınıfının yaşam şartlarının çok kötüleştiği ortamda yoğun tartışmalar yapıp bir özgürlük havası yarattılar.
İspanya’da işsizlik, diplomalı olsun veya olmasın, daha çok gençleri etkiliyor. Artık gençlerin büyük çoğunluğu anne ve babalarının evinde kalıyor ve hatta 30’lu yaşlarındaki insanlar bile işsiz duruma düşünce ve hatta işi olup düşük ücretle çalışanlar bile anne ve babalarının evlerine dönmek zorunda kalıyor. Artık geleceğe ilişkin iyimser hava yok. Sıra ile hükümete gelen bu iki büyük parti temel olarak aynı siyaseti uyguluyor; kemer sıkma siyasetleri devam ediyor, her geçen gün yeni mali sakandalar ortaya çıkıp yolsuzluk büyüyor. Önemli iki emekçi sendikası, CCOO ve UGT’de, emekçilere yapılan saldırılara arka çıktılar.
Geçen nisan ayında, özellikle işsizlikten etkilenen, birkaç yüz genç internet üzerinde “geleceği olmayan gençler” ismi altında, öfkelerini duyurdular. “Hemen gerçek demokrasi” isimli siteler oluşturup Arap ülkelerindeki kitle hareketlerinden ilham alıp 15 Mayıs’ta bir yürüyüş çağrısında bulundular. Bu tarihte on binlerce insan sokağa çıkıp “yeter artık”, “işimiz, evimiz, emekliliğimiz ve korkumuz yok” diye haykırdı. Buna ek olarak “Siyasilerin ve bankacıların ellerindeki ürün değiliz” şiarları vardı.
Atılan şiarların çok genel ve soyut olması herkese arzu ettiğini bulma olanağını veriyordu. Bundan cesaret alanlar, eylemleri birçok kente yayıp seçimin yapılacağı 22 Mayıs’a kadar sürdürmeye karar verdiler. Hükümet yetkilileri, seçim günü eylemleri zor kullanarak bitireceği tehdidini savurdu. Ancak bunu yapma cesaretini gösteremedi.
Özellikle Madrid, Barselona ve Sevilla kentlerinde meydanlarda çadırlar kurulup yoğun forumlar yapılıp, tartışmalar yaşandı. Komisyonlar oluşturulup alınan kararlar internet üzerinden yayınlandı.
Madrid’de oluşturulan manifesto “IMF, PP, PSOE, Avrupa Merkez Bankasının” ve benzerlerinin iğrençliklerini teşhir etti. Ancak ne yapılmalı? Bu eylemlere katılanlar, seçim yasalarını teşhir edip “yurttaş katılımlı yeni yollar” arıyorlar. Tıpkı İzlanda’da olduğu gibi. 15-M hareketi, genellikle düzen içerisinde kalan belirli hedeflerle kendini sınırlıyor. Halbuki esas sorun şudur: Bankaların tahribatlarına ve işsizliğe nasıl son verebiliriz? Bu toplumu nasıl değiştirebiliriz? Toplumda bütün zenginlikleri yaratan işçi sınıfının rolü nedir? Bütün bu konularda 15-M çok belirsizdir. Ama yine bu gençlerin son eylemleri toplumda yeni bir olumlu hava yaratılmasına katkıda bulunuyor. LO (27.05.2011)
