Cepteki para günbegün erirken, harcamalar artıyor
Tanınmış ekonomistlerin karamsar ekonomi tahlillerine, karamsar yeni bir rapor daha eklendi. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) raporuna göre, emekçilere, emeklilere, işsizlere, yoksul kitlelere gelecekte de hiç bir ümit ışığı görünmüyor. Aksine durum giderek daha da kötüleşiyor. Bu rapora göre, sağlıklı ve dengeli beslenmenin bir günlük maliyeti 430 lirayı geçti, açlık sınırı 13 bin liraya yaklaştı, yoksulluk sınırı ise 44 bin 718 liraya ulaştı.
Açlık ve yoksulluk sınırı BİSAM tarafından her ayın 15’inde kamuoyu ile paylaşılıyor. Açlık sınırı 4 kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için yapılması gereken minimum aylık gıda harcaması olarak belirleniyor. Bu verinin hanehalkı tüketim harcamasına dağıtılması ile elde edilen veri ise yoksulluk sınırını oluşturuyor. Tüketim Harcama Kalıbı dikkate alınırken, tüm içecekler, tütün ve gıda harcamaları ayrı bir kalem olarak belirleniyor.
BİSAM Beslenme Kalıbı üzerinden yapılan hesaplamaya göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için bir ayda yapılması gereken harcama miktarı Ekim 2023 için 12 bin 928 lira olarak tespit edildi.
Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum miktara tekabül ediyor. Süt ve süt ürünleri için yapılan harcamalar ailenin aylık harcamaları arasında yüzde 32.1 ile en yüksek düzeye ulaşıyor. Sebze ve meyve için yapılan harcama miktarı yüzde 20 civarında gerçekleşiyor. Ekmek, makarna gibi ürünlerin bu genel harcamalardaki payı ise yüzde 10.4’e ulaşıyor. Açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 44 bin 718 lira olarak gerçekleşti. Yani bir ailenin beslenmeye ek olarak eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte yapması gereken harcama miktarı 44 bin 718 liraya ulaştı. Geçtiğimiz yılın Temmuz ayı verilerine bakıldığında, açlık sınırının 6 bin 856 lira, yoksulluk sınırının ise 23 bin 715 lira oldukları görülüyor. Bu ise tüketim maddeleri fiyatlarında bir yılda hemen hemen iki katı bir artış olduğunu gösteriyor.
Bütün bu rakamlara göre, asgari ücretin net 11 402.32 lira olarak açıklandığı Türkiye’de, yaşam koşullarının ne denli çetin olduğu tahmin edilebilir. Uzmanlar nüfusun yüzde 37.6’sının, yani 32 milyon 150 bin kişinin yoksulluk sınırının altında yaşadığını belirtiyorlar... İşin kötüsü bu ekonomik koşullarda kısa vadede bir iyileşme de pek görünmüyor. İnsani yaşam koşullarına kavuşmanın tek yolu ise varolan kapitalist sistemin alaşağı edilmesinden geçiyor.
