AKP’de yenilenme emekçileri tuzağa çekmek için

Önümüzedeki yıl yapılacak olan belediye seçimlerinin ardından 2019’da, yeni anayasaya göre cumhurbaşkanı seçimi ve genel seçim olacak. Erdoğan, AKP’nin başına geri döndüğünden bu yana, hızla partisini, bu seçimlere hazırlamak için uğraşıyor.

Erdoğan’ın çabası

Anayasa değişikliği referandumu, seçimlerin çantada keklik olmadığını gösterdi. Anayasa referandum sonuçları ve sonrasında, AKP’nin ekonomik krizle birlikte hızla destek kaybına uğradığını görülüyor. Referandum sonuçlarında en çok göze batan, artık AKP’nin Bursa hariç tüm büyük şehirlerde %50’nin altına düşmesidir. Üstelik ekonomik krizin etkileri, AKP’nin en önemli tabanını oluşturan küçük esnafı ve bir kısım dar gelirliyi iyice sarsıyor. Bu kesimlerden AKP’ye yönelik tepkiler başladı.

Tüm bunlar AKP’ye ve Erdoğan’a ulaşıyor. Son günlerde parti toplantılarında Erdoğan’ın “dürüst ve halka hizmet veren yöneticiler gerekli” sözlerinde ısrar etmesi boşuna değil!

AKP kadroları, sadece siyaset kurumlarında değil, neredeyse tüm devlet ve belediye kurumlarında, kamuya iş yapan taşeron olarak ekonomik yaşamda etkili konumlara yerleşti. Parti için etki ve yetkilerini sonuna kadar kullanana bu görevliler, koltuklarını da korumak ve olanaklarından yararlanmak da istiyor. Bu nedenle Erdoğan’ın dilinden düşürmediği, “yorulanlar kenara çekilsin” sözü, AKP kadrolarını olumsuz etkiliyor.

Geçmişte değişim, diğer siyasi çevrelerden gelenlerin gitmesi, AKP’lilerin onların yerine gelmesi anlamındaydı. Bugün değişim, AKP’lileri etkileyecek bu nedenle Erdğan’ın sözleri parti içinde tepki çekti.

AKP ilçe kongrelerinde, yönetimlerin %60 oranında değiştiği açıklandı. Bir kısmı, siyasi bağlantı olmadığı ısrarla iddia edilmiş olsa da, parti içindeki FETÖcülerin tasfiyesi olarak gösteriliyor.

Erdoğan, “hizmet” amacı taşıyanların yönetime gelmesini istiyor. AKP kadroları, başka partilerin üyeleri olsa da, belediyeler üzerinden yaptıkları çalışmalarla kitlelerin desteğini almış, AKP kurulup burada toplandıklarında, bu destek oya dönüşmüştü. Erdoğan, benzeri bir süreci istiyor. Bu nedenle, partisine yaptığı müdahaleler, geleceğini AKP’de gören veya çıkar sağlayan kesimler tarafından olumlu karşılanıyor. Ancak sadece onlar tarafından ve üstelik sayıları da geçmişte olduğu gibi artmıyor.

AKP, uzun yıllar boyunca, başka partilerin seçmenlerinden oy aldı, gençleri kendine çekti, ekonomik gerekçeler veya milliyetçi duygularla oy verenlerin desteğini sağladı. Hatta sağ Kürt seçmenlerin oyunu aldı, bir ara en büyük Kürt partisi oldu.

Zorlu süreç

Erdoğan, geçmişin yenilenmesi hayaliyle kadrolarını zorluyor. Ancak çok zor. AKP’nin o zaman izlediği siyasetler, gerekçesi ne olursa olsun bugünkünden çok farklı hatta ters yönde. Açılımların yerini kısıtlamalar aldı. İyi komşuluk ilişkilerinin yerine düşmanlık geldi. Devlet kadrolarının kitleleri hor görmesi azaltılmıştı şimdi polisin tartışmasız kibri var. Erdoğan evlere ziyarete giderdi şimdi siyasetçiler polis ordusuyla geziyor.

Sadece lafın karın doyurmadığını bildikleri için bir sürü oyun ve seçim senaryosu da yapılıyor. Bunlardan son günlerde ortaya çıkanı, Erdoğan’ın ilk turda %50 barajını geçemeyeceği bilgisinden kaynaklanıyor. Basına göre bu nedenle Erdoğan, 2019’daki cumhurbaşkanlığı ve genel seçimi kazanmak için MHP genel başkanı Devlet Bahçeli ve Tansu Çiller gibilerine “cumhurbaşkanı yardımcılığı” görevini yani devlet koltuklarını önerecek. (Cumhuriyet gazetesi 6 Eylül 2017).

AKP’nin özellikle 2003-2012 yıllarındaki ekonomik iyileşmelerle kazandığı kitle desteğini koruyamamasını Erdoğan, “metal yorgunluğu” diye ifade ediyor.

AKP’nin kan kaybı, ekonomik kriz devam edeceğinden kaçınılmaz olarak sürecek. Hızı ve seviyesi de önemli ölçüde krizin gidişatına bağlı kalacak.

Türkiye’deki bazı büyük sermaye çevreleri, özellikle TÜSİAD ve Batılı büyük sermaye çevreleri, artık Erdoğan ve AKP’nin kârdan çok zararı olduğuna ve yerine bir alternatif gerektiği kanısına vardıkları görülüyor.

Eğer emekçiler, bir kez daha AKP’yi veya büyük sermayenin ileri süreceklerine kanarsa, boşa geçen yıllar daha da uzayacak. (07.09.17)