Kriz: Uçuruma doğru yeni bir adım
2008’dekinden daha şiddetli bir çöküş yaratacağı korkusuna neden olan borsalardaki gerilim, Avrupa bankalarının, sorun ve zorlukları etrafında yoğunlaştı. Vurguncular, dünya ekonomisinin yavaşlayıp gerilediğinden Avrupa bankalarının yeterli kâr sağlamadığından kuşkulanıyor.
Fransa’da kişisel hesapların faturalaştırılması, İsviçre’de gayrimenkul kredi faiz oranlarının yükselmesi veya Almanya’daki büyük şirketlerin fon yatırmalarının faturalaştırılması, banka sektöründe kitlesel işten çıkarma planları, onlar için yetersiz çabalar olarak görülüyor.
Her şeyden önce, Avrupa bankaları, bilançolarında önemli ölçüde, İtalyan bankalarının riskli alacakları var. Alman Deutsche Bank, titrisation portföyleri yani bankaların yaptıkları ipotekleri hisse senetlerine dönüştürüp piyasaya sürmeleri yoluyla, bütün kural ve düzenlemelerden kaçarak “kötü bankalar” aracılığıyla girdikleri riskli yatırımlara, giderek daha büyük oranda başvuruyor. Dünya ekonomi kuruluşları, tahminlerinin gerçekleşme ihtimalinin düştüğünü görürken, vurguncular, bu durumun, banka sisteminin yeni bir çöküşüne neden olacağından korkuyor.
Avrupa Merkez Bankası başkanı Mario Draghi, yılbaşından beri Avrupa borsalarında gerilemeye yol açan “yatırımcıların” endişelerini gidermek için siyaset değişikliğinin sözkonusu olmadığını tekrar vurguladı. Parasal Genişleme, ayda 60 milyar avroya ulaşan devlet tahvillerini satın alma siyaseti durmamalı; bundan yararlanan mali kurumlara, hiç faiz almadan verilen büyük miktarda krediler de sürdürülmeli.
Mario Draghi’nin açıkladığı gibi Avrupa Merkez Bankası’nın dağıttığı kolay para politikasının “sınırı” yok. Her ne durumda olurlarsa olsun, yeni bir borsa fırtınası koptuğunda onları desteklemek için Avrupa Merkez Bankası’nın para basacağına güvenebileceklerine piyasaları, yani kapitalistleri ikna etmeye çalıştı.
Bir analizci, “Süper Mario henüz bazukayı atmadı ama onu dolaptan çıkardı” diye özetledi. Böylece, Avrupa Merkez Bankası’nın milyarlarının, vurguncuların kasalarına akmasının durmayacağı gerçeği, kontrol edilemeyen mali akış kargaşasına eklendi.
Draghi’nin sihirli formülü, Avrupa Borsasında anlık, küçük bir artış sağladı. Fakat bu siyaset, dünya üzerinde mali hareketin kontrol edilemez niteliğini daha da ağırlaştırdı, arttırdı. Ayrıca, yöneticilerin piyasalardaki karışıklığa az da olsa düzen vermekteki iktidarsızlığını, yeteneksizliğini gösterdi
Kendi öz sistemlerini denetlemekten aciz olan büyük mali kurumların yöneticileri, sistemin çöküşüne doğru bir adım daha attı. Böylece gerçek ekonomideki gerilemeye rağmen kâr etmeye devam edebileceklerine söz vererek, vurguncuların doymak bilmeyen iştahlarını beslemeye mahkum oldular. LO (17.02.2016)
