Rejim, işçilerini katlediyor
Kazakistan’ın Sovyet yetkilileri, 16 Aralık 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlıklarını ilan etmişti. Tam yirmi yıl sonra, Kazak yöneticiler bugünü, grev yapan petrol işçilerinin üzerine Janaozen’de (Kazakistan’ın batısında bir kent) ateş açarak kanlı bir biçimde kutladılar.
Aylardan beri, Kazakistan’da petrol sektöründe çalışan işçiler grev yapıyor, gösteriler düzenliyor, (iktidara yakın) yerli ve yabancı şirketlerle mücadele ediyorlar. İşçiler makul bir ücret, çalışma şartlarının iyileştirilmesini ve satılmış sendikaların dışında, sendika hakkı talep ediyorlar. Janaozan’de olduğu gibi, bazen işçiler, ödenmesi zorunlu olan güvenlik ikramiyelerini alabilmek için bile mücadele etmek zorunda kalıyorlar.
Grevin olduğu aylar boyunca grevciler -ki çoğu zaman grev başlar başlamaz işten atılıyorlardı- polis, ordu güçleri ile ve hatta patronun adamları ile çatışmak zorunda kaldı. Patronun adamları bazı işçileri öldürdü, grevcilerin evlerini yaktı. Yargıya gelince, grevdeki birçok işçiyi, özellikle de bağımsız sendikaların militanlarını ve grev komitesindeki militanları hapse attı. Hapse giren militanlardan bazıları -ki bunların bir kısmı birçok defa hapse girmişti- tehdit altındaki hayatlarını korumak için bazen Rusya’ya kaçıyor. Kazak rejiminin siyasi polisi yabancı ülkeye sığınan mültecileri kaçtıkları ülkede dahi takip ediyor.
16 Aralık’ta Janaozen’e gönderilen polis ve askerler bin 500 grevcinin üstüne ateş açtı ve KBM petrol şirketinin 70 işçisi öldürüldü, yüzlercesi yaralandı. Hemen ertesi gün iktidar, 15 ölü ve 86 yaralı olduğunu itiraf etmek zorunda kaldı ve şehirde 20 gün boyunca sıkıyönetim ilan etti: Tüm şehir abluka altına alındı, tüm telefon ve demiryolu hatları, yollar ve şehrin tüm hava ulaşımı durduruldu.
Başlangıçta, görünüşe göre grev gözcüleri kışkırtıldı. Belki de kışkırtma, merkezi yöneticiler tarafından yapıldı. Bunun ardından kitleler, özel güvenlik birimlerinin koruması altındaki kamu binalarına saldırdı. Bu, böyle katliamlara yabancı olmayan bir Kazak kodamanı olan Ablyazov’ın düzenlediği bir tezgah olabilir. Petrol alanında çıkarı bulunan Ablyazov diktatör Nazarbayev’in gözünden düşmesinden bu yana Batı’da yaşıyor ve Ablyazov, ülkeyi karıştırmak için son yaşananlara burnunu sokmuş olabilir. Partisi olan Alga ile birlikte, kendisini sorumlu “muhalefetin” şefi olarak tanıtıyor. Eğer ülke karışıklık içinde kalırsa ve Nazarbayev ülkeyi denetim altında tutamazsa, bu adam Batılılar için umut kaynağı olabilir. Genel seçime bir ay kala Nazarbayev ile rakibi arasındaki bütün oyunlar mubah görülüyor. Bunun sonucunda emekçiler yaşamlarını kaybetseler de bu, onların umurunda değil.
Tıpkı Rus göstericilerin karşısında yer alan Putin gibi, Kazak başkan da yaşananlarda Batılıların parmağının olduğunu söylüyor.
Batılı yöneticiler ise susarak Kazak yöneticilere suç ortaklığı yapıyorlar. Çünkü Kazak rejimi uluslararası şirketlerin ve Çin şirketlerinin ama aynı zamanda özellikle de doğalgaz sektöründe, madenlerde, inşaatta ve silah sektöründe, İngiliz, Amerikalı, Fransız, Alman şirketlerin iş ortağı. Ayrıca Kazakistan gerek coğrafi konumundan ötürü gerekse nispeten daha büyük ve ekonomik olarak daha gelişmiş bir ülke olmasından ötürü bölgede önemli bir güç konumunda ve emperyalist ülkeler birçok yönden gergin olan Orta Asya’da, Kazakistan ile iyi ilişkilerini sürdürmek istiyorlar.
Bu nedenle Avrupa Birliği ve ABD bu diktatörü ve aralarında kârlı ilişkileri yıpratmaktan çekiniyorlar. Tüm bunlar, birkaç istisna haricinde, Avrupa ve Amerika medyasının yedi aydan bu yana grevden neden hiç söz etmediğini yeterince açıklıyor. Ancak baskıların çok büyük boyutlara ulaşması ve dışarıya yansımaya başlamasından sonra Batılı basın bu kokuşmuş diktatör ve kendine demokratik diyen ülkelerin yöneticileri tarafından şımartılan işçi katili rejim hakkında ufak tefek haberler yayınlamak zorunda kaldı. LO (23.12.2011)
