Afganistan’daki savaş özel askeri birlikler için çok kazançlı bir pazar
Afganistan Başkanı Hamit Karzai imzaladığı 17 Ağustos tarihli bir kararname ile Afganistan savaşında çok önemli bir rol oynamaya devam eden özel askeri birliklerin, yılsonuna kadar tamamen dağıtılmasını öngörüyor.
Paralı özel birliklerin savaşlarda kullanılması, sanıldığı gibi istisna değil. Özel askeri birliklerin bazıları, Irak’ta işledikleri tüyler ürpertici cinayetler ve uygulamalar nedeniyle çok kötü nam salmışlardı. Örneğin Blacwater, Irak’ta 2007 yılı sonunda bu nedenlerden dolayı yasaklanmıştı.
Şu anda Afganistan’da, İngiliz-ABD ve hatta Afgan kökenli şirketlerin kullandığı 40 bine yakın paralı özel savaş güçleri bulunuyor. Bu durum, ABD hükümeti için hem siyasi hem de ekonomik açıdan kazançlı sayılır. Çünkü bu şirketler, çok daha ucuza Afganistan kökenli asker kullanabiliyor. Onların bedeli, ABD ordusu askerlerine göre çok daha ucuz. Üstelik asker ölümleri konusunda, ABD kendi kamuoyuna çok daha az hesap vermek zorunda kalıyor.
Bu sözü edilen özel birlikler ile ABD ordusu arasında çok yakın ilişkiler var. Askeri şirketlerin genelkurmayları, genellikle eski ABD ordusu subaylarından oluşuyor. Örneğin; Afganistan güvenlik güçlerinin üst kademelerinde önemli mevkilerde MPRI isimli Ameriken şirketinin subayları var ve de Afganistan Ulusal Ordusunun (ANA) üst düzey kadroları, aynı şirketin komutanları tarafından eğitiliyor.
Karzai, bu özel birlikleri, Afganistan askeri ve polis güçlerinde görev yapabilecek kişileri kullandıkları için eleştiriyor. Bazı çevreler, Karzai’nin bu kararnamesinin esas amacının, ABD’ye karşı daha bağımsız hareket etme isteği olarak görüyor. Ancak savaş ortamının, isyanların, ülkeyi sarstığı ve de iktidarın yabancı işgal ordusunun desteğiyle ayakta durduğu bir durumda, bu çok göreceli bir şey.
Zaten Pentagon ve temel olarak ABD ordusunun oluşturduğu, Afganistan’daki uluslararası askeri güçlerin sözcüsü General Josef Blotz, özel askeri birliklerin dağılmasının, Karzai kararnamesine göre uzun bir zaman sürecine yayılmasını istiyorlar. Çünkü uluslararası işgal güçlerinden söz etmesek bile, kitlelerin Afganistan ordusu ve polisine ve de yerli savaş ağalarından daha da az güvendiği bir ülkede, 40 bin tane paralı özel askeri dağıtmak o kadar kolay olmasa gerek.
Özel güvenlik şirketleri, çok büyük miktarlarda para kazanıyor. Örneğin bu şirketler, askeri güçlerini, isyancıların güçlü olduğu bölgelerden kazasız belasız geçirmek için önceden isyancılara büyük paralar ödüyor. Afganistan’da muhalefet güçleri, sadece uyuşturucu kaçakçılığından pay almakla yetinmeyip aynı zamanda ABD ve Avrupa askeri güçlerini, ulaşım konusunda haraca da bağladıkları için, Batılı güçler rahatsızdır. Bu sözü edilen özel askeri şirketlerin, sahte tuzaklar tertipleyip Kabil’deki iktidar ile suç ortaklığı yapıp çok büyük paralar yürüttüklerinden şüpheleniliyor. Savaşın başlamasından bu yana, bu şirketlerin, Dubai bankalarına nakit olarak 4 milyar dolar para yatırdıkları söyleniyor.
Bütün bunları, devlete bağlı paralı askeri güçler veya özel askeri güçler, direk Pentagon ya da Afganistan hükümet güçlerinin suç ortaklığıyla yapmış olup olmaması, savaş yüzünden çok acı bedeller ödeyen kitleler için fazla bir şey değiştirmiyor. LO (27.09.2010)
