Zamlar kapıda ama ücretler yerinde sayıyor

Türk-İş’in her ay açıkladığı rakamlara göre, Ekim sonu itibariyle dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması zorunlu gıda harcaması tutarı 756 liraya çıktı.

Her Ürün için, Üretici Fiyatı, Hal Fiyatı, Market Fiyatı, ve Market/Üretici Fiyat Farkı (%) veriyoruz :

Domates : 0,31 - 0,54 - 1,59 - %417,5

Salatalık : 0,30 - 0,42 - 1,30 - %332,3

Havuç : 0,45 - 0,70 - 1,33 - %196,5

Ispanak : 0,56 - 0,80 - 1,71 - %205,5

Soğan : 0,38 - 0,57 - 1,07 - %184,7

Patates : 0,35 - 0,60 - 1,07 - %205,2

Limon : 0,53 - 0,81 - 2,46 - %368,1

Elma : 0,43 - 0,91 - 2,15 - %404,5

K.Fasulye : 1,50 - 2,10 - 4,67 - %211,6

Gıda ile birlikte yapılması zorunlu olan kira, yakacak, elektrik, su gibi konut, ulaşım, giyim, sağlık, eğitim gibi harcamalar da dikkate alındığında, insan onuruna yaraşır bir yaşama düzeyi sağlamak için yapılması gereken harcama tutarı (yoksulluk sınırı) ise 2 bin 464 lira olarak hesaplandı.

Buna göre, dört kişilik ailenin insan onuruna yaraşır bir geçim düzeyi sağlayabilmek için yapması gereken günlük harcama yaklaşık 82 lira. Oysa asgari ücret alan biri ancak günde 18 lira harcayabilir.

Kışa girdiğimiz bu günlerde sadece asgari ücretle değil, ortalama işçi ve memur ücretiyle de geçinmek zor.

Ziraat Odası, her ay gibi bu ay da temel gıda ürünlerindeki fiyat artışlarına dikkat çekiyor: Süt ürünlerine yüzde 15, ete yüzde 50 zam geldi, sebze fiyatları fırladı. Bu artışın bir nedeni olan üretici ve market arasındaki fiyat farkı yüzde 400’lere ulaşmış.

Enerji bakanın son günlerde “zam yok” diyerek diline doladığı “bir no’lu, iki no’lu tarifeler düzenlendiği anda yüzde 5,6 civarında bir zam gelecek” diye söylediği elektrik zammı da fiyat artışını hızlandıracak.

Bakan “tarifelerin düzenlenmesi işi doğru bir iş… haklı gerekçelerle sanayicilerimizin daha uygun elektrik fiyatlarıyla enerji alabilmesini teminen…” diyerek zammı savunuyor.

Elektrik zammını, yeni yılın hemen başında, Azerbaycan ile ilişkiler bahane edilerek, fahiş oranda doğal gaz zammı izleyecek.

Sanayicileri düşünen hükümet, ücretlileri hiç düşünmüyor. Asgari ücret, önümüzdeki yıl için yüzde 3+3 artacak. Emekli aylıkları ise yüzde 4+2.4 oranlarında artırılması planlanıyor. Memur maaşlarına ise yüzde 2.5+2.5 artış yapılacak.

Bu yıl resmi rakamlara göre yüzde 6 oranında daralan ekonominin önümüzdeki yıl yüzde 3.5 oranında büyümesi bekleniyor. Bu rakamlar alt alta konduğunda ücretlilerin bu yılki kayıplarının karşılanmayacağı ve gelecek yılki büyümeden yararlanmayacağı sonucu çıkıyor. Ama patronlar elbette ki düşünülüyor.

Emekçileri vuran işsizliğin de artması bekleniyor. Bu duruma hükümetin çözümü İşsizlik Sigortası Fonunun gelirinin bir kısmını patronlara kredi, faiz, destek adı altında verilmesi için bütçeye gelir kaydedilmesi.

Bütçedeki para artacak ama yatırama giden para yüzde 5 daha kısılacak.
Yani toplumun ihtiyaç duyduğu hizmetler için, yeni iş alanları için gerekli yatırımlar yapılmayacak.

Basında, televizyonlarda sözde uzmanlar tarafından krizden çıkıldığı yönünde olumlu mesajların verildiği ve hükümetin de benzeri açıklamalara göz yumduğu bu kış günlerde, emekçiler için durum böyle değil.

Ekonomik kapasite, teknolojik imkanlar tüm emekçilerin ihtiyaçlarını karşılayacak üretimi gerçekleştirebilecek düzeyde. Ancak her şeyi üreten emekçiler ve yoksullar, sadece yeterli gerileri olmadığı için ihtiyaç duyduklarını, hatta en acil ve yaşamsal olanları bile satın alamıyorlar.

Üstelik çalışmak isteyen emekçiler iş bulamıyor, işi olanlar işten çıkarılıyor, devlet de iş olanakları yaratmıyor, kasasındaki parayı ihtiyacı olanlara değil, patronlara dağıtıyor. Bu, tamamen saçma bir düzendir.
Ekonomi, kâra göre değil, ihtiyaçların karşılanması temelinde düzenlenmelidir. (04.11.09)