Erdoğan kazansa da kaybetse de siyasi kriz ve düzenin baskısı artarak sürecek

Erdoğan’ın iktidarını sürdürmek için aldığı erken seçim kararı, hem kendini hem de tüm sistemi zor bir durumda bıraktı. Çünkü bu seçim sonucunda yeni sistem uygulamaya girecek ve seçim sonuçları, sistem hazırlanırken öngörülene uygun çıkmayacak gibi görünüyor.

Erdoğan, kendi başkanlığında, mecliste partisinin çoğunluğunda bir iktidara göre plan yaptı. Fakat seçim sonucunda, mecliste tarafların sayısı birbirine çok yakın olabilir. Erdoğan az bir farkla kaybedip mecliste AKP öne çıkabilir veya Erdoğan kazandığı halde mecliste
CHP ittifakı çoğunluk olabilir.

Birkaç ihtimal var ancak seçim sonrasında da durum hızla değişebilir. CHP desteğiyle meclise girecek olan İYİ Parti veya Saadet Partisi, mecliste AKP ile birlikte hareket edebilir.
Seçimin, anayasa halkoylamasından çok daha az fakla sonuçlanacağı şimdiden belli. Siyasi partilerin, ittifak kurması bundan. Aslında bu durum, Erdoğan’ın uzun süredir uyguladığı kutuplaştırma siyasetine uygun.

İttifakların, seçimden sonra hükümet kurulmasına da yansıması, düzen için çok yararlı olacak. Mecliste çok parti olsa da fiilen iki parti, en fazla üç parti varmış gibi olacak. Elbette Erdoğan kazanırsa, hemen karşı cepheyi parçalamaya girişebilir.

Cepheleşme aynı zamanda, seçim sonucuna duyulan güvensizliğin de sonucu. AKP bile küçük partilerin oylarına muhtaç durumda.

Başka tedbirler de alındı; oy verme sistemi değiştirildi. AKP için, “demokratik” görünmek bile lüks oldu. Baraj nedeniyle meclise girmesi bile zora giren HDP’nin adayı Demirtaş, hapiste tutuluyor. Medyada sıkı kontrol ve yasaklar uygulanıyor.

Daha önce “umut” pazarlayan Erdoğan’ın artık daha somut şeyler pazarlaması, durumun zorluğunun bir sonucu. MHP ve BBP ile ’Cumhur İttifakı’ yapan AKP’nin seçim beyannamesinde 34 kez ’demokrasi’ denilirken, 177 kere ’istihdam’ denmesi bundan.

Ayrıca Erdoğan, tepki çekecek, aleyhine kullanılabilecek sivri konuları kendisi söylemiyor, MHP’ye söyletiyor. Böylece İYİ Parti’ye kayabilecek aşırı, ırkıç sağın oylarını da almayı umuyor.

Bugüne kadar eski sisteme geri dönmeyi savunan CHP, artık bundan söz etmiyor. Cumhurbaşkanı adayı İnce, bazı düzenlemelerden sonra eski sisteme döneceğinden bahsetti. Hatta OHAL’in bile bazı düzenlemelerden sonra kaldırılacağını söyledi.

Belki de Erdoğan’ın kendi liderliğine uygun gördüğü güçlü iktidar, İnce’nin elinde başka bir hale dönecek. Ancak ekonomik ve siyasi sorunların baskısı, OHAL’den şikayet eden burjuvazi daha da baskıcı olmaya itebilir. Bu durumda Erdoğan’ın mirasını CHP’li İnce kullanacak.

Eğer son günlerde önemli bir değşiklik olmazsa, kitlelerin oy verme tutumları değişmeyecek ve yeni meclis, ne AKP’yi ne de karşı ittifakı memnun etmeyebilir. Bu durum, siyasi krizin daha da derinleşmesine yol açabilir.

AKP ve CHP seçmeninde büyük oranda değişim yok. Diğer partilere giden oylardaki kaymalar, seçim sonuçlarını belirleyecek. Böyle bir seçim sonucu, milyonların geleceğine nasıl yön verecek?

Her durumda seçim sonucu, büyük olasılıkla siyasi krizi çözmeyecek. Bu da bir yanda toplumsal gerilimi arttırıken diğer yandan devlet baskısını arttıracak.
AKP’nin OHAL’i sürdürme, CHP’nin siyaset değiştirip OHAL’den faydalanma planını arkasında bu kaygılar var.

Çıkardığı tüm sorunlara rağmen burjuvazi, Erdoğan’ın uzun süredir kendisine çok iyi hizmet ettiğini ve kitleleri yönlendirip işçi sınıfını bastırdığının farkında. Bu nedenle lafla eleştirse de hala somut olarak desteğini çekmedi. Burjuvazi, diğer partilere müdahale edip Erdoğan iktidarına bir kez daha destek verebilir.

Sonuçta her durumda tüm seçim süreci, seçim sonrasında kurulacak iktidar, şu veya bu şekilde burjuvazinin düzenini korunması hedefiyle yönlediriliyor, yönlendirilecek. (31.05.2018)