Sinif Mucadelesi
50 yıl önce: Vietnam

Tet ayaklanması ABD’nin hakimiyetini sarstı

Perşembe 15 Mart 2018

1968’de, 31 Ocak’ı 1 Şubat’a bağlayan gece, yani Tet bayramında (Yeni Yıl), Vietnam Kurtuluş Cephesi’ne bağlı (VKC) Güney Vietnam gerilla hareketi Vietkong, ABD’nin askeri işgaline karşı ayaklandı. Başkent Saygon ile yüze yakın kenti ele geçirdiler.

Askeri açıdan güç dengesi o kadar eşitsizdi ki, Vietkong, ele geçirdiği mevzileri bir aydan fazla koruyamadı ama tüm dünyada bu olay VKC’nin zaferi olarak algıladı. VKC, kitlelerin çoğunun desteğine sahip olduğundan, yeryüzünün en büyük gücü olan ABD emperyalizminin yürüttüğü savaş onu ezemedi.

1968 başında Güney Vietnam’da 500 bin ABD askeri vardı, ellerinde en modern ve en öldürücü silahlar vardı. Fransız ve Japon emperyalizmi tarafından talan edilmiş ve 13 yıl süren bir savaştan yeni çıkmış olan bu küçücük ülkenin gücü kıyas bile edilemezdi.

Buna rağmen, sadece birkaç on bin kişiden oluşan Vietkong gücü, en güçlü emperyalizmi, korudukları merkezleri de dahil, sıkıştırmayı başardı. Hatta Tan Son Nhut havalimanını ve sıkı koruma altındaki ABD elçiliğini bile 3 saat boyunca denetimleri altında tuttular.

ABD ordusunun, kentleri yeniden denetime alması kolay olmadı... Çünkü kitleler buna karşıydı. Böylece Vietkong, sadece kırlarda değil, kentlerde de emekçilerin kitlesel desteğine sahip olduğunu kanıtladı. ABD ordusu Genel Kurmayı, bazı semtleri ele geçirebilmek için bombalarla yerle bir etti.

İkinci Dünya Savaşında yenilen Japonya Vietnam’ı
boşaltmış, Fransa yeniden ülkeye yerleşmişti. Ancak karşısında, Ho Şi Min’in yönettiği direniş hareketini buldu. Ho Şi Min, önce işçi sınıfına önderlik edebilecek Troçkist hareketi katletti, sonra Maocu temellere dayalı bir ulusal cephe ile işgalcilere karşı milliyetçi kurtuluş savaşı verdi. Fransa, 1954 Dien Bien Fu savaşının hezimeti ardından Vietnam’dan çekilmek zorunda kaldı ve ülke Ho Şi Min yönetiminde Kuzey ve Güney olarak bölündü. SSCB ve Çin’in desteklediği Kuzey Vietnam, ülkenin birleşmesi için çok beklenen ama hiç yapılmayan referandumu bekledi.

Fransa, Vietnam’ı terk eder etmez ABD işgal etti... ABD, 1949’da Çin’de Mao’nun iktidara gelmesinin ardından, Sovyetler Birliği’nin bölgede güçlenmesini engellemek için önce Fransa’ya savaşı sürdürmesi için yardım etti, sonra da savaşı kendisi sürdürdü.
1962’de ABD Başkanı Kennedy, “komünizm
tehlikesine karşı” Vietnam halkını savunma iddiasıyla Güney Vietnam’daki, Diem hükümetinin imdadına yetişti...

ABD ordusu, işgal altında bulundurduğu Güney’deki bombalamaları Kuzey Vietnam’a da yaydı. Bazı köyler, yerle bir edildi, hatta yakıldı, köylüler katledildi. Ormanlar ve pirinç tarlaları, kimyevi maddelerle, napalm bombalarıyla yakıldı veya zehirlendi. Gıda ürünleri, içme suyu yok edildi. ABD Genel Kurmayının yaptığı bu insanlık dışı baskılar, kitleler arasında işgal güçlerine karşı nefreti büyüterek Vietkong’a olan desteği artırdı...

Tet taarruzu, ABD’de ve dünyada Vietnam savaşına karşı tepkiyi hızla güçlendirdi. 45 bin ABD askeri orada öldü, 250 bini yaralandı; çözüm yolu görünmüyordu. Üstelik Vietnam’da yapılan katliamlar, tüm dünyada büyük tepkiye yol açmaya başladı. Savaşan askerler arasında moral bozukluğu hat safhaya çıktı, uyuşturucu kullanımını yaygınlaştı.

Tet taarruzu, Vietnam işgali ve savaşında bir zirve oldu... ABD ordusunun daha fazla dayanamayacağı açıkça görüldü. ABD’nin Vietnam’ı terk etmesinin zamanın geldiği görüldü ve ABD Vietnam’ı Tet’ten 5 yıl sonra terk etti.


Ana sayfa | İletişim | Site planı | |

Site yaşamını izle tr  Site yaşamını izle Arşiv  Site yaşamını izle Arşiv 2018  Site yaşamını izle Sınıf Mücadelesi Sayı:237 - 3 Mart 2018  Site yaşamını izle Tarihten... Tarihten... Tarihten...   ?