Sinif Mucadelesi
Kolombiya

Kalıcı bir ateşkes mi?

Cuma 7 Ekim 2016

Kolombiya’da halkoylamasına sunulan barış anlaşması, az farkla reddedildi. Bu durum, Kolombiya’daki şiddetin tarihini anlatan aşağıdaki yazıyı ve sorduğu soruyu güncel kılıyor.

Kolombiya hükümeti ile gerilla hareketi FARC (Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri) arasındaki anlaşma, iki taraf arasında onaylandı. Anlaşmayla gerilla hareketi ile Kolombiya devleti arasındaki 50 yıllık savaşa son verilmek isteniyor.

Anlaşmaya sadece, paralı silahlı güçler ve uyuşturucu çeteleriyle yakınlığıyla bilinen eski Devlet Başkanı Uribe karşı çıkıyor. Uribe, anlaşmayı gerilla hareketine taviz verdiği gerekçesiyle eleştiriyor.

Kolombiya’da şiddet olayları çok eskiye dayanıyor. Hakimler sınıfı, 19. ve 20. yüzyılda olduğu gibi şimdi de, kitlelerin isteklerini kanlı baskıyla yok etme eğilimde. Hatta bazı siyasetçiler, gerçek olsun almasın, kitlelerin isteklerine destek verdikleri gerekçesiyle katledildi.

FARC’ın kurucusu Marulanda, 2008’de öldü. Büyük toprak sahiplerinin oluşturduğu paralı özel askeri güçler yani milisler, isyan eden silahlı köylü güçlerini; 1946-1957 arasında katletti. Marulanda, bu köylü milislerden biriydi. Baskı dönemine “Şiddet” dönemi deniyor ve bu dönemde, büyük toprak sahiplerinin ayrıcalıklarını korumak amacıyla 300 bin kişi katledildi. Büyük toprak sahiplerinin siyasi temsilcilerine alternatif oluşturma konumundaki, sendikal çevreye yakın avukat ve siyasetçi Gaitan da 1948’de katledildi. Ardından, başta kırlarda olmak üzere, iç savaş başladı.

Marulanda ve onun gibi militanlar, büyük toprak sahiplerinin, köylülerin toprağına el koyup saldırmasına karşı gelmek için mücadele ediyordu. Böylece yoksul köylüler, bazı bölgeleri denetimleri altında tutabildi. Ordu, bu köylüleri yenemediği için zengin toprak sahiplerinin özel silahlı güçleri yardımına koşuyordu. “Şiddet” dönemi, resmen 1964’te bitti.

Marulanda ve yoldaşları 1964 ile 1966 arasında FARC’ı oluşturdu. Gazetecilerin çoğu onları “Marksist” diye tanımlıyor. Fakat hedefleri, büyük bir ayaklanmayla işçi sınıfının iktidara gelmesi değildi. Programları, toprak reformuyla sınırlıydı. Hakim oldukları bölgelerde, zengin toprak sahiplerinin milisleri tarafından, kendi topraklarından kovulan köylüleri koruyorlardı.

Kolombiya kırsal burjuvazisi, kahve üretimi sayesinde servet edindi. Ancak kahve fiyatı düşünce kokain ticareti daha cazip geldi. Hatta 1970’ten sonra FARC bile bundan etkilendi ve koka üretimine yönelen büyük toprak sahipleri ile uyuşturucu tacirlerinin işbirliğine ayak uydurdu. FARC, hakim olduğu bölgelerde koka üretimi yapan köylülerden vergi alıp karşılığında yol, su gibi kamu hizmeti verip devletin yapmadıklarını yaptı. Ancak yıllar içinde FARC, esas aracı olmasa da, kokain işine bulaştı.

Zengin toprak sahipleri, yoksul köylüleri topraklarından kovmaya devam ettiği için FARC güç kazandı. Kovulan köylüler, FARC’a katıldı. İşsiz gençler de FARC’a katıldı. Böylece yıllarca ordu, milisler ve FARC olmak üzere üç silahlı güç arasında çatışmalar oldu. Bir derneğin 2008’de yayınladığı bir rapor; şiddet olaylarını dörtte üçünün Washington ve İsrail ordusu tarafından desteklenen ve yardım edilen devlet güçleri ve milislerin işi olduğunu belirtiyor. Uribe’nin iktidarda olduğu 2002-2007 arasındaki cinayetlerin sadece dörtte birinin FARC, %58.1’inin milisler, %16.5’inin ordudan kaynaklandığı belirtiliyor. Milisler, topraklarını terk etmek istemeyen köylüleri, 20 yıl içerisinde 2 bin 600 işçi militanı ve sendikacıyı katletti. Çatışmalar 260 bin kişinin katledilmesine ve 8 milyon kişinin evlerini terk etmesine yol açtı.

Son yıllarda gerilla kan kaybatti. Yenilgiler yaşadı ve sayıca azaldı. Bir kısmı inançlarına ihanet edildiği, bir kısmı çıkar peşinde milislere katıldığı için azaldı.

Şimdi bilinmeyen bir şey var: Ateşkes devam edecek mi? FARC güçleri, istedikleri gibi resmi siyasi bir partiye dönüşüp seçim yoluyla mecliste temsil edilecek mi? Bu sorular, güzel diye sorulmuyor. Çünkü bundan 30 yıl önce de bir ateşkes yapılmıştı. O dönemde FARC “Yurtsever Cephe” adı altında Komünist Parti ile seçime katılmıştı ve hatta yerel seçimde başarı kazanmıştı. Ancak milis güçler, FARC’a karşı terör eylemleri başlatıp FARC’ın 3 binden fazla üye ve militanını katlettikleri için FARC güçlerinin canlarını kurtaracak tek seçeneği, yeniden tropikal ormanlara dönmek oldu. Tarihin yeniden tekkerür etmeyeceğine ilişkin hiçbir güvence yok. LO (30.09.2016)


Ana sayfa | İletişim | Site planı | |

Site yaşamını izle tr  Site yaşamını izle Arşiv  Site yaşamını izle Arşiv 2016  Site yaşamını izle Sınıf Mücadelesi Sayı : 220 - 7 Ekim 2016  Site yaşamını izle Uluslararası Gündem   ?